جامعه‌سازی
- :
- فعالیت‌های بهائیان
- :
- جامعه‌سازی
ساختن جهانی مرفه و برخوردار از یگانگی، عدالت و صلح آن‌گونه که حضرت بهاءالله آن را در آثار خود ترسیم نموده‌اند، تنها از طریق پرداختن به رشد شخصی، بهبود زندگی فردی و تلاش‌های پراکندۀ افراد هر قدر هم که متعهد و خیرخواه باشند صورت نخواهد گرفت. نیاز است جوامعی هماهنگ در فکر و عمل به تدریج رشد کنند و تقویت شوند؛ جوامعی که اعضایشان مسئولیت رشد معنوی، اجتماعی و فکری خویش را بر عهده گیرند و با حس هدفمندی مشترک برای پیشرفت مادی و معنوی و رفاه و بهروزی کل جامعۀ خود تلاش کنند. شیوه‌ای از زندگی جمعی مورد نیاز است که بر اساس همکاری و تعامل میان گروه‌های مختلف استوار باشد، نه رقابت و یا کینه و دشمنی. موسسات و ساختارهای اداری‌ای نیاز است که با رعایت اصل عدالت و وحدت، تلاش‌های اعضای جامعه برای پیشرفت مادی و معنوی محیط‌شان را همسو کنند و توسعۀ توان‌مندی‌های فردی و جمعی را تضمین نمایند.
بهائیان با چنین درکی از جوامع پیشرفته و پویا که می‌توانند بذر اجتماعات آیندۀ انسان به حساب آیند و نیز به کمک بینش‌های حضرت بهاءالله دربارۀ رفاه و بهزیستی، عدالت و اتحاد، بدون ادعای کمال و یا درک انحصاری از حقیقت، در تلاشند تا در هر کجا که ساکن هستند متناسب با توان و امکاناتشان به همراه دوستان و همسایگان به توسعۀ جوامع محلیِ خود، هم از بعد مادی و هم از بعد معنوی، کمک کنند. آنها در محله‌های شهرهای بزرگ یا دهکده‌های مناطق روستایی به فعالیت‌هایی مشغول هستند که روح نیایش و دعا را در جامعه تقویت می‌کند، آموزش و پرورش معنوی کودکان را مورد توجه قرار می‌دهد، قوۀ تشخیص و درک نوجوانان را پرورش می‌دهد و گروه‌های فزاینده‌ای از مردم را قادر می‌سازد که تعالیم حضرت بهاءالله را برای بهبود زندگی فردی و جمعی خود به کار بندند. با افزایش توان‌مندی‌های افراد و گروه‌های مختلف در یک جامعۀ محلی، دامنۀ اقدامات آنها نیز گسترده‌تر می‌شود به گونه‌ای که می‌توانند برای پیشرفت اجتماعی و اقتصادی محیط خود مطابق با اصول و تعالیم الهی تلاش کنند. این فعالیت‌ها که پذیرای همگان است، علاوه بر کمک به پیشرفت جامعۀ محلی، قابلیت خدمت به آن را نیز در تمامی این زمینه‌ها افزایش می‌دهند.
فرآیند جامعه‌سازی تنها محدود به این فعالیت‌ها نیست. هدفش شکل‌گیری نگرش‌ها و شیوه‌هایی از فکر و عمل متناسب با دوران بلوغ بشریت و فراگیرشدن فرهنگی جدید در یک جامعه است. در محله‌ها و دهکده‌هایی که فرآیند جامعه‌سازی برای مدت زمانی با تمرکز پی‌گیری می‌شود گفتگو دربارۀ جنبۀ معنوی وجود انسان گسترش می‌یابد، آگاهی از اصولی همچون یگانگی، عدالت و برابری زنان و مردان رشد می‌کند و جلوه‌های عملی آن به تدریج موجب کمرنگ‌تر شدن انواع تعصبات می‌شود؛ محیط‌هایی آراسته به صداقت، بخشندگی، انصاف و اعتماد شکل می‌گیرد، توانایی جامعه برای مقابله با نیروهای مخرب اجتماعی مانند تعصب، بی‌تفاوتی و فساد افزایش می‌یابد؛ همکاری به عنوان یک ارزش شناخته می‌شود، نیروی ارادۀ جمعی تقویت می‌شود و حسِ مسئولیت نسبت به جامعۀ محلی و محیط اطراف فراگیر می‌گردد.
تلاش‌های بهائیان در زمینۀ رشد و توسعۀ جوامع‌شان توسط رهنمودهای مستمر بیت العدل اعظم هدایت می‌شود. بهائیان آگاهند که در این مسیر مسائل بسیار پیچیده، متنوع و گسترده‌ای برای یادگیری وجود دارند از جمله: گردهم آوردن مردمانی از پیشینه‌های گوناگون در محیطی به دور از اختلاف و تعصب، دورماندن از خطرات بیگانه‌انگاری و انحصارطلبی، رسیدن به سطوح بالاتری از همفکری و همکاری، توان‌دهی به گروه‌های فزاینده‌ای از مردان و زنان برای بر عهده گرفتن مسئولیت رشد شخصی و مشارکتشان در پیشرفت اجتماع، فراهم ساختن فضاهایی برای مشورتی که در آنها تصمیم‌گیری با برخورداری از افکار و نظرات متنوع صورت می‌گیرد و چگونگی انتقال یادگیری‌ها در ارتباط با جامعه‌سازی.
جامعۀ بهائی برای یادگیری دربارۀ این موضوعات از طریق مطالعه، اقدام عملی، بازنگری بر اقدامات انجام شده، مشورت دربارۀ موانع و چالش‌هایی که در عمل پیش می‌آید و تبادل تجربیات عمل می‌کند. در تمامی این مراحل، مراجعۀ مداوم به آثار بهائی و تجزیه و تحلیل علمی داده‌ها و الگوهای مشاهده شده، از مشخصات ویژۀ کار است.
برای آشنایی بیشتر با نمونه‌هایی از فعالیت‌هایی که در حال حاضر بهائیان در نقاط مختلف دنیا برای پیشبرد فرآیند جامعه‌سازی به آنها مشغولند، می‌توانید قسمت‌های زیر را بخوانید: